17 thay đổi lớn tại Bộ Luật lao động 2019 ảnh hưởng đến NLĐ
1. Chỉ được giao kết hợp đồng lao động (HĐLĐ) bằng lời nói với hợp đồng có thời hạn dưới 01 tháng
– Bộ Luật lao động 2012: Giao kết HĐLĐ bằng lời nói áp dụng đối với công việc tạm thời có thời hạn dưới 03 tháng.
– Bộ Luật lao động 2019: Áp dụng đối với hợp đồng có thời hạn dưới 01 tháng, trừ 1 số trường hợp bắt buộc ký hợp đồng bằng văn bản tại Khoản 2 Điều 18, Điểm a Khoản 1 Điều 145, Khoản 1 Điều 162 Bộ Luật lao động 2019.
2. Thêm hành vi người sử dụng lao động (NSDLĐ) không được làm khi giao kết, thực hiện HĐLĐ
Bổ sung thêm hành vi: Buộc NLĐ thực hiện HĐLĐ để trả nợ cho người sử dụng lao động.
3. Loại hợp đồng lao động
Luật mới đã bỏ loại hợp đồng theo mùa vụ
4. Chấp nhận HĐLĐ được thông qua phương tiện điện tử dưới hình thức thông điệp dữ liệu
HĐLĐ được giao kết thông qua phương tiện điện tử dưới hình thức thông điệp dữ liệu theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử có giá trị như hợp đồng lao động bằng văn bản.
5. Không áp dụng thử việc đối với hợp đồng lao động dưới 01 tháng
Theo quy định hiện hành thì chỉ có đối tượng ký HĐLĐ mùa vụ là đương nhiên không phải thử việc.
6. Về thời gian thử việc
Bổ sung quy định: Thời gian thử việc không quá 60 ngày đối với công việc có chức danh nghề cần trình độ chuyên môn, kỹ thuật từ cao đẳng trở lên.
7. Bổ sung thêm trường hợp tạm hoãn HĐLĐ
Thêm 04 trường hợp NLĐ được tạm hoãn HĐLĐ sau đây:
– NLĐ thực hiện nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ;
– NLĐ được bổ nhiệm làm người quản lý doanh nghiệp của công ty TNHH MTV do Nhà nước nắm 100% vốn điều lệ.
– NLĐ được ủy quyền để thực hiện quyền, trách nhiệm của đại diện chủ sở hữu nhà nước đối với phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp.
– NLĐ được ủy quyền để thực hiện quyền, trách nhiệm của doanh nghiệp đối với phần vốn của doanh nghiệp đầu tư tại doanh nghiệp khác.
8. NLĐ có quyền đơn phương chấm dứt HĐLĐ không cần lý do
– Bộ Luật lao động 2012: NLĐ có hợp đồng lao động xác định thời hạn khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động bắt buộc phải có 01 trong những lý do được nêu tại Khoản 1 Điều 37 BLLĐ 2012, đồng thời đáp ứng điều kiện về thời gian báo trước.
– Bộ Luật lao động 2019: NLĐ có quyền đơn phương chấm dứt HĐLĐ mà không cần lý do chỉ cần đáp ứng điều kiện về thời gian báo trước tại Khoản 1 Điều 35.
9. Bổ sung quy định về những trường hợp được quyền đơn phương chấm dứt HĐLĐ mà không cần báo trước
Bộ Luật lao động 2019 quy định các trường hợp đặc biệt NLĐ không cần báo trước sau đây:
– Không được bố trí theo đúng công việc, địa điểm làm việc hoặc không được bảo đảm điều kiện làm việc theo thỏa thuận, trừ trường hợp quy định tại Điều 29 của Bộ luật này;
– Không được trả đủ lương hoặc trả lương không đúng thời hạn, trừ trường hợp quy định tại Khoản 4 Điều 97 của Bộ luật này;
– Bị người sử dụng lao động ngược đãi, đánh đập hoặc có lời nói, hành vi nhục mạ, hành vi làm ảnh hưởng đến sức khỏe, nhân phẩm, danh dự; bị cưỡng bức lao động;
– Bị quấy rối tình dục tại nơi làm việc;
– Lao động nữ mang thai phải nghỉ việc theo quy định tại khoản 1 Điều 138 của Bộ luật này;
– Đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định tại Điều 169 của Bộ luật này, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác;
– Người sử dụng lao động cung cấp thông tin không trung thực theo quy định tại khoản 1 Điều 16 của Bộ luật này làm ảnh hưởng đến việc thực hiện HĐLĐ.
10. 02 trường hợp NSDLĐ có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng không cần báo trước
NSDLĐ cũng có quyền đơn phương chấm dứt HĐLĐ không cần báo trước với 02 trường hợp sau:
– NLĐ không có mặt tại nơi làm việc trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày hết thời hạn tạm hoãn thực hiện HĐLĐ.
– NLĐ tự ý bỏ việc mà không có lý do chính đáng từ 05 ngày làm việc liên tục trở lên.
11. Chính thức tăng tuổi nghỉ hưu từ năm 2021
Hiện hành, tuổi nghỉ hưu của lao động nam là đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi; tuy nhiên theo quy định mới thì tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường được điều chỉnh theo lộ trình cho đến khi đủ 62 tuổi đối với lao động nam vào năm 2028 và đủ 60 tuổi đối với lao động nữ vào năm 2035.
12. Dịp Quốc khánh được nghỉ 02 ngày
Theo quy định tại Bộ Luật lao động 2012 thì ngày Quốc khánh, NLĐ chỉ được nghỉ 01 ngày, tuy nhiên kể từ năm 2021 thì NLĐ sẽ được nghỉ 02 ngày
13. Thêm trường hợp NLĐ nghỉ việc riêng vẫn hưởng nguyên lương
14. Tăng thời gian làm thêm đối đa theo tháng lên 40 giờ/tháng
Tuy tổng thời gian làm thêm tối đa vẫn giữ mức không quá 200 giờ/năm nhưng đã có điều chỉnh về số giờ làm thêm theo tháng từ “không quá 30 giờ/tháng” lên “không quá 40 giờ/tháng”.
15. Bổ sung quy định NLĐ được ủy quyền cho người khác nhận lương
NLĐ được ủy quyền cho người khác nhận lương trong trường hợp NLĐ không thể nhận lương trực tiếp.
Tuy nhiên, người được ủy quyền có nhận được tiền lương của NLĐ hay không sẽ phụ thuộc vào 02 yếu tố:
– Việc ủy quyền phải hợp pháp;
– NSDLĐ đồng ý, bởi Luật quy định NSDLĐ “có thể” trả cho người được ủy quyền chứ không bắt buộc.
16. Về nghĩa vụ gửi thang, bảng lương cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền của NSDLĐ
– Bộ Luật lao động 2012: Khi xây dựng thang, bảng lương, NSDLĐ phải gửi cho cơ quan quản lý nhà nước về lao động cấp huyện nơi đặt cơ sở sản xuất, kinh doanh của người sử dụng lao động biết.
– Bộ Luật lao động 2019: Không còn quy định nội dung này.
17. NLĐ không phải trả phí mở tài khoản để nhận lương tại ngân hàng
– Bộ Luật lao động 2012: Nếu trả lương qua tài khoản, Luật cho phép doanh nghiệp thỏa thuận với NLĐ về việc ai là người sẽ chi trả chi phí về việc mở, duy trì tài khoản ngân hàng.
– Bộ Luật lao động 2019: Luật bắt buộc doanh nghiệp phải chi trả cho những khoản phí này.